NANE

Anavatanı Akdeniz olan Nane, özellikle Anadolu ve Mısır’da çok yaygındır. Ülkemizde iklimin uygunluğu nedeniyle hemen hemen her bölgede doğal olarak yetişen nane; karakteristik ve yoğun kokusuyla salatalara, etlere, çorbalara, mezelere yani neredeyse tüm yemek çeşitlerine apayrı bir lezzet katar.

Antik dönemden kalma yazıtlarda nanenin hem mutfaklarda hem de tıpta kullanıldığına dair bilgiler vardır. M.Ö. 1200-600 yıllarında Mısır mezarlarında nane bitkisinin kalıntılarına rastlanmıştır. Romalılar bu bitkiyi arı sokmalarına karşı kullanmış, Yunanlılar ise nane kokusunun gücü simgelediğine inanmış ve nane bitkisini Venüs’e atfetmiştir. Ayrıca yorgunluk gidermek için banyo sularına eklemişlerdir. Ortaçağda nanenin ruhu canlandırdığı ve kötülüklerden arındırdığı düşünüldüğü için cenaze törenlerinde kullanılmıştır.

Bir çok kültürde misafirperverliği sembolize eden nane, Orta Doğu’da hala misafirlere ikram edilen başlıca içecek olmaya devam ediyor ve geri çevrilmesi kabalık olarak kabul ediliyor.

Nanenin ana bileşenleri mentol, menton, mentil asetat, 1,8-cineole, pinene, limoeneden oluşur. Analjezik özelliği ile bilinen mentol, baş ağrısı, iltihaplanma ve kas ağrılara iyi gelir. Menton ise hem analjezik hem de antiseptiktir.

Çay şeklinde demlenen nane sindirimi kolaylaştırır ve stres gidericidir. Alkol sektöründe ise likörü yapılan nane, keskin kokusu ve tadıyla ülkemizde de lokum ya da kahve ile ikram edilen başlıca likör çeşididir. Meşrubat ve kokteyllere bir iki yaprak taze nane katarak sıcak yaz aylarında harika bir ferahlık yakalanabilir. Yaz aylarının vazgeçilmez içeceği olan limonatanın olmazsa olmazı taze nanedir.

Esansiyel yağ olarak da kullanılan nane, lavanta yağının ardından tüm dünyada en fazla talep gören yağ çeşididir. Aromaterapide nefes açıcı, balgam sökücü ve burun yollarında tıkanıklık giderici olarak kullanılır. Enerji verir, hormonları dengeler ve konsantrasyonu arttırır.

Tayvan’da yapılan bir araştırmaya göre ise, yemeklerden 15-30 dakika önce içilen nane yağının, karındaki şişkinliği ve gazı önemli ölçüde azalttığı tespit edilmiştir.

Bunların yanında parfüm ve kozmetik sektöründe, dermatolojide, ağız kokusu ve diş ağrılarını dindirmesi sebebiyle diş macunlarında kullanılır. Ayrıca dondurmalarda ve tütün ürünlerinde de nane kullanımına sıklıkla rastlanır.